Του Manlio Dinucci
για το γαλλικό ιστολόγιο Voltaire Network
Στο Monsanto της Πορτογαλίας, το ΝΑΤΟ έχει δημιουργήσει ένα κέντρο μελετών.
Σκοπός του είναι η αυτοαξιολόγηση και η διατύπωση προτάσεων για τη βελτίωση της στρατιωτικής ...αποτελεσματικότητας της Συμμαχίας.
Σύμφωνα με την αρχή της Συμμαχικής Διοίκησης Μετασχηματισμού (SACT), που ιδρύθηκε το 2003, ο σκοπός της είναι να εξασφαλιστεί ότι το ΝΑΤΟ, η προηγούμενη αποστολή του οποίου ήταν η απομάκρυνση μιας «σοβιετικής απειλής», σήμερα προσανατολίζεται κατάλληλα στα νέα καθήκοντά του που αφορούν στην υποστήριξη νεοαποικιακών κατακτήσεων της εποχής του «πόλεμου κατά της τρομοκρατίας».
Σε αντίθεση με ό,τι δείχνουν τα φαινόμενα, ακόμα και το ΝΑΤΟ μαθαίνει. Η Ατλαντική Συμμαχία «αντλεί πάντα τα διδάγματά της από τις αποστολές της, και αυτό το κάνουμε ήδη πράξη στη Λιβύη«, παρατήρησε σε δήλωσή του ο ναύαρχος Τζέιμς Γ. Σταυρίδης, ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη.
Για το σκοπό αυτό, το ΝΑΤΟ έχει εφοδιαστεί με το κατάλληλο εργαλείο, που το ονόμασε «Κέντρο Ανάλυσης και Διδαγμάτων» (Joint Analysis & Lessons Learned Centre, ή JALLC): ένα είδος σχολείου όπου διδάσκονται «διδάγματα» και θα επιτρέπει στο εξής στο ΝΑΤΟ να μαθαίνει την τέχνη του πολέμου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Κατά την έναρξη της εκστρατείας κατά της Λιβύης, τον Μάρτιο του 2011, το JALLCέστειλε μια ομάδα αναλυτών να παρακολουθεί τις επιχειρήσεις από το κέντρο της Συμμαχικής Διοίκησης της Νάπολης. Στη συνέχεια, τα «διδάγματα» καταγράφηκαν σε μυστική έκθεση που παρουσιάστηκε τον περασμένο Φεβρουάριο. Αντίγραφο της έκθεσης έχει στα χέρια της η εφημερίδα New York Times.
Τι ακριβώς είναι αυτό που έπρεπε να μάθουν οι σύμμαχοι, και ειδικά οι Ευρωπαίοι; Ότι ο πόλεμος κατά της Λιβύης δεν ήταν πρότυπο επιχείρησης, όπως αρχικά προσποιήθηκε η Συμμαχία, αλλά αποκαλύφθηκαν εκ των υστέρων σοβαρές ελλείψεις. Κατά πρώτο και κύριο λόγο, το γεγονός ότι παρατηρήθηκε δυσανάλογη εξάρτηση των Ευρωπαίων και Καναδών συμμάχων από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ακόμα και με τη βοήθεια των ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ διέθετε μόνο το 40% των αεροσκαφών «ηλεκτρονικού πολέμου» που ήταν αναγκαία για την εν λόγω επιχείρηση. Οι ΗΠΑ παρείχαν στους εταίρους τους το σύνολο σχεδόν των πλέον προηγμένων πυρομαχικών για ακριβή στόχευση. 7.700 βόμβες και πύραυλοι χρησιμοποιήθηκαν στην επίθεση κατά της Λιβύης (πολλά από τα οποία πιθανότατα προήλθαν από την αμερικανική στρατιωτική βάση στο Camp Darby κοντά στην Πίζα της Ιταλίας).
Η άμεση ανάγκη για την αντιμετώπιση αυτών των ελλείψεων τονίζεται σήμερα με τρόπο εμφατικό. «Ο πρόεδρος Ομπάμα ζήτησε από το Πεντάγωνο να αρχίσει να προετοιμάζεται για την πρώτη φάση των στρατιωτικών επιλογών στη Συρία«, αναφέρεται στην έκθεση. Ωστόσο, «μια επιχείρηση στη Συρία θα αποτελέσει μεγαλύτερη πρόκληση από εκείνη της επτάμηνης εκστρατείας που οδήγησε στην βίαιη απομάκρυνση του συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι από την εξουσία στη Λιβύη«.
Στην πραγματικότητα, οι ένοπλες δυνάμεις και τα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας της Συρίας είναι πιο αποτελεσματικά και θα είναι πιο δύσκολο να καταστραφούν μέσω αεροπορικών επιδρομών. Επιπλέον, στη συριακή «αντιπολίτευση» παρατηρείται μεγαλύτερη διάχυση και ασυμβατότητα απόψεων απ’ ό,τι στη Λιβύη κατά τη διάρκεια του πολέμου, πράγμα που, σύμφωνα με την έκθεση του ΝΑΤΟ, «καθιστά δυσκολότερες τις συμμαχικές προσπάθειες για τον συντονισμό με τους επαναστάτες«. Κατά συνέπεια, για να επιτεθούν στη Συρία, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι και ο Καναδάς θα πρέπει να «στηριχθούν σε μεγάλο βαθμό στις δυνατότητες των ΗΠΑ«.
Εν αναμονή αυτού και άλλων πολέμων (το Ιράν βρίσκεται επίσης στο στόχαστρο), τα μέλη της Συμμαχίας και ο Καναδάς προσπαθούν να επιταχύνουν το ρυθμό βελτιστοποίησης των στρατιωτικών τους δυνατοτήτων. Για τον σκοπό αυτό, τον περασμένο Φεβρουάριο, στην Sigonella της Σικελίας επετεύχθη συμφωνία για τη δημιουργία της AGS («Συμμαχίας Επιτήρησης Εδάφους«), η οποία, μαζί με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη τύπου Hawk, που επίσης έχουν εγκατασταθεί σε αυτή τη βάση, θα παρέχει στο ΝΑΤΟ ένα λεπτομερές διάγραμμα των εδαφών τα οποία θα αποτελέσουν τους στόχους της επίθεσης, επιτρέποντας συγχρόνως την χρήση κινούμενων οχημάτων. Αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας για την ίδρυση της AGS, τον Μάρτιο, οι Eυρωπαίοι υπουργοί άμυνας συμφώνησαν σε μια «φιλόδοξη πρόταση» που αντιμετωπίζει μια άλλη αδυναμία: την έλλειψη αεροσκαφών για την προμήθεια, των μαχητικών-βομβαρδιστικών κατά τη διάρκεια πτήσεων, τα οποία αεροσκάφη κατά τη διάρκεια του πολέμου της Λιβύης διέθεσαν κατά ένα μεγάλο μέρος οι Ηνωμένες Πολιτείες.
«Συγχαρητήρια«, μοιάζουν να λένε οι εκπαιδευτές στο JALLC. «Έχετε μάθει το μάθημά σας, αλλά τώρα θα πρέπει να αναλάβετε ακόμη πιο ενεργό ρόλο«. Σύμφωνα με την έκθεση του ΝΑΤΟ, «η ολοκλήρωση της αγοράς ακριβών αεροσκαφών και τεχνικού εξοπλισμού είναι πιθανό να πάρει αρκετά χρόνια«. Αυτό είναι το δίδαγμα που βγήκε από τον πόλεμο στη Λιβύη. Οι «μαθητές» που περνούν το τεστ με επιτυχία θα πάνε στον επόμενο πόλεμο.