Την «καθίζηση» που έχει υποστεί η αγορά ακινήτων στη χώρα μας, την τελευταία τριετία, συνεπεία της κρίσης, γεγονός που έχει αρνητικό αντίκτυπο και στην στεγαστική πίστη, αποτυπώνουν τα στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία..., παρατηρείται περαιτέρω διεύρυνση του ρυθμού μείωσης του όγκου της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, με βάση τις άδειες οικοδομών, με πτώση κατά 10,6% σε ετήσια βάση τον Μάιο 2013.
Σωρευτικά στο πρώτο πεντάμηνο του 2013 ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας μειώθηκε κατά 40,6% σε ετήσια βάση, έναντι μικρότερης μείωσης κατά 8,2% στο πρώτο πεντάμηνο του 2012. Παράλληλα σημειώθηκε και ανάλογη πτώση του αριθμού των οικοδομικών αδειών (πρώτο πεντάμηνο 2013: 41,4%, πρώτο πεντάμηνο 2012: 11,7%).
Η αρνητική κατάσταση της αγοράς οικιστικών ακινήτων, όπως εκτιμούν σε πρόσφατη μελέτη τους οι αναλυτές της Alpha Bank, αντανακλάται στις ακόλουθες μεταβλητές:
– Στη μεγάλη πτώση του αριθμού των οικιστικών μονάδων που ολοκληρώθηκαν το 2012 και τους πρώτους μήνες του 2013.
– Στην κάθετη πτώση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στον κλάδο των κατασκευών στο 2,6% της συνολικής προστιθέμενης αξίας (1,9% σε τρέχουσες τιμές) στο πρώτο τρίμηνο του 2013, έναντι 2,7% συνολικά το 2012, και 9,0% το 2006.
– Στην πτώση των εμπορικών τιμών αγοράς (δωδεκάμηνος ρυθμός μεταβολής τιμών διαμερισμάτων, πρώτο εξάμηνο 2013: -11,4%, πρώτο εξάμηνο 2012: -10,7%) και ενοικίασης των οικιστικών και επαγγελματικών ακινήτων (πρώτο τρίμηνο 2013: -4,6%, δεύτερο τρίμηνο 2013: -6,1%) και στην κάθετη πτώση του αριθμού των συναλλαγών επί οικιστικών ακινήτων (εκτίμηση 2013: 22,7 χιλ., 2012: 30,3 χιλ., 2007: 148,2 χιλ.).
– Στη σημαντική πτώση των επενδύσεων σε κατοικίες κατά -34,5% σε σταθερές τιμές σε ετήσια βάση στο πρώτο τρίμηνο του 2013, έναντι -30,6% το συνολικά το 2012.
Σημειώνεται, ότι η μείωση του όγκου των εκδοθεισών αδειών νέων οικοδομών κατά -43,5% το πρώτο τρίμηνο του 2013 και κατά -30,6% το 2012 συνεπάγεται νέα πτώση των επενδύσεων σε κατοικίες κατά ποσοστό άνω του -20,0% και το 2013.
– Στην πτώση της παραγωγής ετοίμου σκυροδέματος κατά -14,6% το πρώτο εξάμηνο του 2013, έναντι πτώσης του κατά -46,0% στο πρώτο εξάμηνο του 2012.
Εξάλλου, μεγάλη υποχώρηση παρατηρείται και στην ανάπτυξη της στεγαστικής πίστης, που κινείται πλέον σε αρνητικούς ρυθμούς, έναντι ρυθμών ανάπτυξης σε ετήσια βάση άνω του 20% πριν το 2008.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη, η δραστηριότητα των τραπεζών στον τομέα αυτό επικεντρώνεται τα τελευταία χρόνια κυρίως στις αναδιαρθρώσεις στεγαστικών δανείων και όχι στη διάθεση νέων για αγορά κατοικίας. Άλλωστε, όπως επισημαίνεται, εκτός από την περιορισμένη προσφορά, λόγω έλλειψης ρευστότητας από πλευράς τραπεζών, εξαιρετικά μειωμένη είναι και η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια από πλευράς ιδιωτών. Οι μεγάλες μειώσεις στα εισοδήματα σημαντικού αριθμού νοικοκυριών, η υψηλή ανεργία σε επίπεδα ρεκόρ ιδιαίτερα στους νέους, καθώς και η προσδοκία για περαιτέρω πτώση στις τιμές των ακινήτων έχουν περιορίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ζήτηση νέων στεγαστικών δανείων.
