Σαν σήμερα, ξεκίνησε ο Β΄ Παγκ. Πόλεμος με την εισβολή των Γερμανών στη Βαρσοβία.
Οι μνήμες καταγράφονται σε φωτογραφίες που εκτίθενται στο Βερολίνο. Ο ιστορικός συνεχίζει να διερευνά τη σημασία της... εξέγερσης του ΄44
Ήταν 10 χρονών η Γιανίνα Σούμνα όταν είδε στους δρόμους της Βαρσοβίας γερμανούς αξιωματικούς να μπαίνουν στην πόλη. Έμενε στον κέντρο. Μόλις λίγες μέρες πριν έκανε περίπατο με τους γονείς της στην ολοζώντανη πόλη. Εκείνη την Παρασκευή η Βέρμαχτ εισέβαλε στη Βαρσοβία. «Όταν ξέσπασε ο πόλεμος, ο πατέρας μου με τις πολωνικές δυνάμεις εγκατέλειψαν την πόλη και η μητέρα μου πήγε με μας σε φίλους στην επαρχία, όπου επισιτιστική κατάσταση ήταν καλύτερη» θυμάται σήμερα.
Μνήμες βιωμένης ιστορίας
Πέρασαν 5 χρόνια πριν επιστρέψει η Γιανίνα στην Βαρσοβία. Ήταν αγνώριστη. «Τα σπίτια ερείπια, ήταν φοβερό, όλα στάχτη». Ο εικόνες της καταστροφής έχουν μείνει ανεξίτηλες στη μνήμη της. «Βλέπω ακόμη και τώρα αυτό το βουνό από συντρίμμια», θυμάται.. Η Γιανίνα Σούμνα ταξίδεψε στο Βερολίνο για να διηγηθεί τα δεινά της Βαρσοβίας, τις πληγές της και αργότερα την ανοικοδόμησή της. Αφορμή η έκθεση με τον τίτλο «Αφήστε με να μιλήσω για τη Βαρσοβία μου», που διοργανώνει το Ίδρυμα «Μνήμη, Ευθύνη, Μέλλον» και ο σύλλογος «Φίλοι ηλικιωμένων ανθρώπων». Η έκθεση φιλοξενεί ιδιωτικές φωτογραφίες ανθρώπων που ήταν παιδιά όταν ξέσπασε ο πόλεμος, φωτογραφίες του τότε και του σήμερα.
Στην Πολωνία ζουν 450.000 άνθρωποι που έζησαν τον πόλεμο και επιβίωσαν. Ο καθένας έχει να διηγηθεί και από μια πονεμένη ιστορία ζωής. Η ναζιστική τρομοκρατία έδρασε από την αρχή στη Βαρσοβία. Κάθε μέρα εκτελέσεις και εκτοπισμούς. Η πείνα θέριζε. Το 1940 οι κατακτητές «μάντρωσαν» του εβραίους της Βαρσοβίας σε γκέτο. Το 1/3 των πολωνών κατοίκων ήταν εβραϊκής καταγωγής, ήταν η μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα της Ευρώπης. Όμως το γκέτο ήταν ενδιάμεσος σταθμός, οι περισσότερο εκτοπίστηκαν στον στρατόπεδο εξόντωσης στην Τρεμπλίνκα. Το 1943, πριν την διάλυση του γκέτο και τη μεταφορά στο στρατόπεδο, οι κρατούμενοι εξεγέρθηκαν και επί εβδομάδες αντιστάθηκαν στους ναζιστές. Το τέλος ήρθε με την ολοκληρωτική καταστροφή της συνοικίας.
ΕΘΝΟΣ
