Η ανθρώπινη συμπεριφορά μπορεί να αναλυθεί σε τέσσερα βασικά συναισθήματα, υποστηρίζουν ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, οι οποίοι αμφισβήτησαν την ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση ότι υπάρχουν... έξι βασικά συναισθήματα: ευτυχία, θλίψη, φόβος, θυμός, έκπληξη και αηδία.
Η ομάδα των ερευνητών χρησιμοποίησε μια νέα τεχνική και ένα νέο λειτουργικό πρόγραμμα, που ανέπτυξαν στο πανεπιστήμιο, προκειμένου να μελετήσουν τις ανθρώπινες εκφράσεις.
Σύμφωνα με τους ίδιους ο φόβος και η έκπληξη έχουν ένα κοινό «σημάδι»: το άτομο ανοίγει διάπλατα τα μάτια του όταν αισθάνεται κάτι από τα δύο, όπως επίσης ο θυμός και η αηδία «μοιράζονται» μια αντίστοιχη κίνηση στη μύτη.
Οι επιστήμονες από το Ινστιτούτο Νευροεπιστημών και Ψυχολογίας ισχυρίζονται ότι αυτά τα πρώιμα σημάδια μπορεί να αντιπροσωπεύουν πιο βασικά «σήματα» κινδύνου.
Η επικεφαλής της μελέτης Dr Rachael Jack, μιλώντας στο BBC ανέφερε ότι: «Τα αποτελέσματα της μελέτης μας είναι συνεπή με τις εξελικτικές προβλέψεις, όπου τα σήματα προκύπτουν τόσο από βιολογικούς, όσο και από κοινωνικά εξελικτικούς παράγοντες, προκειμένου να βελτιστοποιείται η λειτουργία τους».
«Αυτό που δείχνει η έρευνά μας είναι, ότι δεν εμφανίζονται αυτόματα όλοι οι μυς του προσώπου στις εκφράσεις του, αλλά αναπτύσσονται με τον καιρό, περνώντας με το πέρασμα του χρόνου από μια ιεραρχική, βιολογικά-βασική σε μια κοινωνικά-συγκεκριμένη πληροφορία» πρόσθεσε η ίδια.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας, η ομάδα των ειδικών χρησιμοποίησε ειδικές τεχνικές και λογισμικό προκειμένου να συνθέσει τις εκφράσεις του ανθρώπινου προσώπου. Το πρόγραμμα Generative Face Grammar χρησιμοποιεί ειδικές κάμερες, προκειμένου να συνθέσει μια τρισδιάστατη εικόνα ενός προσώπου, από ανθρώπους που έχουν εκπαιδευτεί κατάλληλα έτσι ώστε να μπορούν να ενεργοποιούν και τους 42 διαφορετικούς μύες του προσώπου τους ανεξάρτητα.
Ξεκινώντας από αυτό, στη συνέχεια ο υπολογιστής μπορεί να παράγει συγκεκριμένες ή τυχαίες εκφράσεις προσώπου σε ένα τρισδιάστατο μοντέλο, βασιζόμενος στην ενεργοποίηση διαφορετικών μυών – ή Μονάδων Δράσης όπως τις ονόμασαν οι ερευνητές- καθώς και ομάδων διαφορετικών μονάδων.
Ζητώντας από εθελοντές να παρατηρήσουν αυτό το πολύ ρεαλιστικό μοντέλο καθώς έπαιρνε διαφορετικές εκφράσεις –παρέχοντας έτσι μια εμπειρία τεσσάρων διαστάσεων, συνεχίζει το δημοσίευμα του βρετανικού δικτύου- και να δηλώσουν ποια συναισθήματα πίστευαν ότι εξέφραζε, οι ερευνητές κατάφεραν να εντοπίσουν ποιες συγκεκριμένες Μονάδες Δράσεις συνέδεαν οι εθελοντές με συγκεκριμένα συναισθήματα.
Μέσω αυτής της μεθόδου, κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι τα εκφραστικά σήματα για το φόβο και την έκπληξη και για το θυμό και την αηδία, ήταν συγκεχυμένα κατά το αρχικό στάδιο μεταφοράς της πληροφορίας, αλλά ξεκαθάριζαν στην πορεία όταν ενεργοποιούνταν άλλες Μονάδες Δράσεις.
«Η έρευνά μας αμφισβητεί την ιδέα ότι η ανθρώπινη επικοινωνία συναισθημάτων αποτελείται από έξι βασικές κατηγορίες. Αντίθετα, αυτό που προτείνουμε εμείς είναι ότι υπάρχουν τέσσερις βασικές κατηγορίες έκφρασης συναισθημάτων» ανέφερε ακόμη η Dr Jack.
«Με το πέρασμα των χρόνων, και καθώς οι άνθρωποι μετανάστευσαν προς όλες τις μεριές της Γης, η κοινωνικο-οικολογική ποικιλότητα, κατά πάσα πιθανότητα εξειδίκευσε περαιτέρω τις κάποτε κοινές εκφράσεις του προσώπου, αλλάζοντας τον αριθμό, την ποικιλία και τη δομή των σημάτων στις διαφορετικές κουλτούρες που αναπτύχθηκαν» πρόσθεσε.
Οι ερευνητές σκοπεύουν να προχωρήσουν την έρευνά τους, μελετώντας τις εκφράσεις του προσώπου ανθρώπων από διαφορετικούς πολιτισμούς.
Σύμφωνα με τους ίδιους οι πολιτισμοί της Ανατολικής Ασίας ερμηνεύουν διαφορετικά ορισμένα από τα έξι κλασικά σημάδια συναισθημάτων –δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στα μάτια απ’ ό,τι στις κινήσεις του στόματος- σε σχέση με τους δυτικούς.