Είναι μία χορογράφος και χορεύτρια η οποία μάλλον δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις.
Τριάντα ένα χρόνια μετά το πρώτο της έργο παραμένει μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του σύγχρονου χορού, μια μυθική προσωπικότητα που έφερε με τις πρωτοποριακές χορογραφίες της την αμεσότητα, την απλότητα, την κοινωνικότητα, την επικοινωνία μέσα από ...
... μία πιο στενή σχέση με τη μουσική, το ρυθμό, την τονικότητα, τη μελωδία. Αλλά και την προσεκτικά σχεδιασμένη χειραφέτηση του σώματος.Ο λόγος για την Αν Τερέζα Ντε Κερσμάκερ, η οποία σε μία από τις σπάνιες πλέον εμφανίσεις της στη σκηνή, έρχεται να παρουσιάσει το εμβληματικό έργο της «Fase» στις 28 και 29 Φεβρουαρίου και το πιο πρόσφατο «En Atendant» στις 2, 3 και 4 Μαρτίου, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση. Με σπουδές στη σχολή Mudra του Μορίς Μπεζάρ και στο Tisch School of the Arts, στη Νέα Υόρκη, η Βελγίδα Κερσμάκερ έγινε πολύ νωρίς διάσημη χάρη στο δεύτερο έργο της, «Fase» το 1982.
Πηγή έμπνευσης για τη χορογράφο, που σπούδαζε μουσική πριν αποφασίσει να αφιερωθεί στο χορό, αποτέλεσε η μουσική του διάσημου Αμερικανού συνθέτη Στιβ Ράιχ και η γνωριμία της με τους μουσικούς του στη Νέα Υόρκη. Μάλιστα, η διεθνής επιτυχία του «Fase» οδήγησε το 1983 στη δημιουργία της ομάδας Rosas και κατ' επέκταση σε μια θαυμαστή χορογραφική πορεία. Στο «Fase», στο οποίο αρχικά χόρεψε η ίδια και η Michel Anne De Mey, η χορογράφος αισθάνεται ιδιαίτερη άνεση με την αυστηρά δομημένη μινιμαλιστική μουσική του Στιβ Ράιχ.
Ακρίβεια
Η μαθηματική ακρίβεια της χορογραφικής σύνθεσης, που βασίζεται σε μικρές μετακινήσεις και σε ένα παιχνίδι των σωμάτων με τις σκιές τους, απαιτεί απόλυτη συγκέντρωση και αντοχή. Απ' την άλλη, η ρευστότητα και καθαρότητα της αέναης κίνησης δημιουργούν ένα τοπίο υπνωτιστικής ομορφιάς. Οι αρχέτυπες δομές της μουσικής του Ράιχ, από τις θρησκευτικές υμνωδίες του Μεσαίωνα έως τους χτύπους της καρδιάς, ταιριάζουν απόλυτα στη Βελγίδα χορογράφο που αξιοποιεί στο έπακρο αυτά τα χαρακτηριστικά δημιουργώντας ένα έργο στο οποίο κυριαρχεί ο αισθησιασμός των ρυθμών και η τελετουργική μέθεξη.
Εντυπωσιασμένος από τη χορογραφία ο ίδιος ο Στιβ Ράιχ είχε ισχυρισθεί ότι, μέσω αυτής, έμαθε πράγματα που δεν γνώριζε για τον εαυτό του και τη δουλειά του. Η Κερσμάκερ, η οποία δηλώνει ότι εξακολουθεί να εμπνέεται και να δημιουργεί πάνω στη μουσική του, θα βρεθεί και πάλι στη σκηνή, 29 χρόνια μετά την πρώτη της εμφάνιση στο έργο. Οσο για το «En Atendant», που είναι το τελευταίο έργο της βελγικής ομάδας Rosas το οποίο έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ της Αβινιόν το 2010, στην αυλή ενός μοναστηριού, έρχεται να υπενθυμίσει ότι η σχέση της διάσημης χορογράφου με τη μουσική παραμένει πάντα εξαιρετικά στενή.
Μουσική
Αλλωστε, στα έργα της των τελευταίων χρόνων, η Αν Τερέζα Ντε Κερσμάκερ έχει χρησιμοποιήσει μουσικές από τους Μπιτλς μέχρι το Μάλερ και από τον Μπαχ μέχρι την Τζόαν Μπαέζ και φυσικά το Στιβ Ράιχ. Στο «En Αtendant» εμπνέεται από την ars subtilior, μια γαλλο-φλαμανδική μουσική φόρμα που γεννήθηκε στο τέλος του Μεσαίωνα: Μια μουσική εγκεφαλική και ποιητική μαζί, μυστικιστική και αισθησιακή, προϊόν του τέλους μιας ολόκληρης εποχής. Βρισκόμαστε άραγε τώρα σε μια ανάλογη περίοδο κατάρρευσης του κοινωνικού, θρησκευτικού και πολιτικού ιστού που χαρακτήριζε την εποχή της πανώλης; Ή μήπως η Κερσμάκερ τονίζει για ακόμη μία φορά την αξία της οικονομίας των εκφραστικών μέσων;
Στο συγκεκριμένο έργο, που αρχικά είχε δημιουργηθεί για ανοιχτό χώρο, χορευτές ντυμένοι με απλά μαύρα ρούχα ή γυμνοί, κινούνται οργανικά, άλλοτε υπό τον ήχο της μουσικής και άλλοτε στη σιωπή. Με σύμμαχο την απλότητα κάποιων συμβολικών σκηνικών αντικειμένων και του φωτισμού, η Κερσμάκερ καταφέρνει κάτι μοναδικό: χειρίζεται με ασυνήθιστη δεξιοτεχνία τη σχέση κάθε χορευτή με τη μουσική και υφαίνει ένα έργο υποβλητικής ομορφιάς - βαθύ και ποιητικό, ουσιώδες και περίτεχνο μες στην απλότητά του...