Η χώρα μας κρατά σταθερά τα σκήπτρα των εξαγωγών κομπόστας, με μερίδια αγοράς 38% έως 40%.
Το ελληνικό ροδάκινο -επιτραπέζιο και βιομηχανοποιήμενο- που σε ποσοστό 90% παράγεται στους νομούς ....... Ημαθίας και Πέλλας κρατά μαζί με το ελαιόλαδο τα σκήπτρα στις εξαγωγές ελληνικών τροφίμων αγροτικής προέλευσης.
Στο βιομηχανικό ροδάκινο η Ελλάδα είναι παγκόσμιος leader στις εξαγωγές κομπόστας, ενώ εν μέσω βαθιάς οικονομικής κρίσης οι εξαγωγές εξελίσσονται ικανοποιητικά, αφού οι τιμές πώλησης της κονσέρβας στις διεθνείς αγορές είναι αυξημένες από 15% έως και 25%, ενώ οι τιμές παραγωγού ήταν το 2011 υψηλότερες κατά 25% σε σχέση με το 2010 (22-23 λεπτά/κιλό έναντι 18 λεπτά). Πέρα από τους δεκάδες χιλιάδες παραγωγούς που ζουν από το ροδάκινο, κυρίως στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας, αλλά και σε Πιερία, Λάρισα, Βελβεντό Κοζάνης και αλλού, μόνο το συμπύρηνο (βιομηχανικό), που μεταποιείται σε κομπόστα, αποφέρει εξαγωγές αξίας άνω των 300 εκατ. ευρώ τον χρόνο, ενώ προσφέρει εργασία σε 7.000 – 8.000 εποχικούς εργάτες και 1.500 μόνιμους ή 8μηνης απασχόλησης στις κονσερβοποιίες.
Η Ελλάδα, μαζί με την Καλιφόρνια των ΗΠΑ και την Κίνα, αποτελούν τα τρία μεγάλα κέντρα παραγωγής, μεταποίησης και διάθεσης ροδάκινου. Η χώρα μας κρατά σταθερά τα σκήπτρα των εξαγωγών κομπόστας, με μερίδια αγοράς 38% έως 40%. Το 2011 έγινε εξαγωγή 275.223 τόνων (έναντι 274.281 τόνων το 2010), αξίας 224,9 εκατ. ευρώ (έναντι 218 εκατ.). Επίσης, εξείχθησαν περίπου 50.000 τόνοι χυμού, αξίας άνω των 40 εκατ. ευρώ, ενώ άλλα 25 – 30 εκατ. είναι η αξία των εξαγωγών φρουτοσαλάτας και 15 εκατ. αυτή των εξαγωγών κονσέρβας βερίκοκου.
Γερμανία και Γαλλία είναι οι μεγαλύτερες αγορές για το ελληνικό ροδάκινο
Η σεζόν που πέρασε χαρακτηρίζεται από τους εμπλεκόμενους στην αλυσίδα της κομπόστας ως ικανοποιητική, αφού εν μέσω κρίσης οι παραγωγοί πήραν τιμές κατά 25% υψηλότερες από πέρυσι. Με εξαίρεση μια μερίδα παραγωγών που δεν έχει ακόμη εξοφληθεί για την παραγωγή που παρέδωσε πέρυσι (αυτό συμβαίνει κυρίως σε όσους παρέδωσαν σε συνεταιριστικές μονάδες) και αντιμετωπίζει δυσκολίες στην έναρξη της φετινής σεζόν, καλές είναι οι προοπτικές που διανοίγονται και για τη φετινή χρονιά.
To μετάνιωσαν
Οι καιρικές συνθήκες μέχρι στιγμής ευνοούν μια κανονική παραγωγή (365.000 τόνοι το 2011, ενώ οι τιμές παραγωγού αναμένεται να παραμείνουν στα περσινά επίπεδα. Πολλοί παραγωγοί, που έσπευσαν τα περασμένα χρόνια να αλλάξουν καλλιέργεια διαβλέποντας αρνητικές προοπτικές, το μετάνιωσαν και επιστρέφουν εκ νέου στο βιομηχανικό ροδάκινο, λόγω της αύξησης της τιμής παραγωγού, αλλά και της μη ικανοποιητικής πορείας του επιτραπέζιου, όπου παρατηρήθηκε πτώση των τιμών παραγωγού και των εξαγωγών. Το προϊόν υπολογίζεται πως εξασφαλίζει κατά μέσο όρο εισόδημα 800 ευρώ ανά στρέμμα.
Φέτος βέβαια αναμένεται να αποτελέσει «πονοκέφαλο» για τους παραγωγούς το νέο καθεστώς στη διαδικασία μετάκλησης αλλοδαπών εργατών (εγγυητικές, ασφάλιση κ.ά.), που όπως συζητείται στα ροδακινοχώρια «εκτοξεύει» το κόστος στα 650 ευρώ ανά άτομο, από 150 μέχρι πέρυσι. Κάθε χρόνο γίνονται στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας περίπου 15.000 μετακλήσεις εργατών, κυρίως από την Αλβανία, για τις απαραίτητες εργασίες, αρχικά της αραίωσης και στη συνέχεια της συγκομιδής του προϊόντος.
Χρηματοδότηση
«Αγκάθι» ο ΦΠΑ
«Το ροδάκινο θα εξακολουθήσει να δίνει εισοδήματα σε πολλούς, αν και δεν θα κάνει κανέναν πλούσιο», επισημαίνει στην «Οικονομία» ο Κώστας Αποστόλου, πρόεδρος της Ενωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ). Βέβαια δεν λείπουν τα προβλήματα. Σύμφωνα με την ΕΚΕ, σε πολλές επιχειρήσεις δεν έχει επιστραφεί ο ΦΠΑ. Παράλληλα, συναντούν παράλογες γραφειοκρατικές διαδικασίες για να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά σε τελωνεία, φυτοϋγειονομικούς ελέγχους κ.α., ενώ αντιμετωπίζουν την απροθυμία του χρηματοπιστωτικού συστήματος να τους ενισχύσει.
«Μπορεί η τιμή να ήταν αυξημένη, αλλά παραμένει σε επίπεδα 30% χαμηλότερα απ’ ότι πριν μερικά χρόνια πριν», επισημαίνει και ο αγροτοσυνδικαλιστής παραγωγός, Τάσος Κυραλίδης. «Πολλοί είναι ακόμη απλήρωτοι, 8 μήνες μετά την παράδοση του προϊόντος και επικρατεί απογοήτευση, ενώ κάποιοι ξηλώνουν τις ροδακινιές και στρέφονται σε άλλα προϊόντα», σημειώνει.
Επεκτατική πολιτική
Ρωσία, Κίνα και Αυστραλία οι νέοι στόχοι
Η συνολική παραγωγή ροδάκινου το 2011 έφτασε τους 605.089 τόνους (362.215 συμπύρηνο και 242.874 επιτραπέζιο), έναντι 644.921 το 2010 (404.470 συμπύρηνο και 240.451 επιτραπέζιο). Οι εξαγωγές νωπού ροδάκινου το 2011 ήταν 64.993 τόνοι, έναντι 70.124 τόνων το 2010.
Παραδοσιακά, μεγάλες αγορές προορισμού της ελληνικής κομπόστας, αλλά και νωπού επιτραπέζιου ροδάκινου παραμένουν αυτές της Δυτικής Ευρώπης (Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία κ.ά.) και ακολουθούν οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Ρωσία, η Ταϊλάνδη κ.ά.
Δασμοί
Οι χώρες της Λατινικής Αμερικής, που άλλοτε απορροφούσαν μεγάλες ποσότητες, έχουν υποχωρήσει λόγω των υπέρογκων δασμών που έχουν επιβάλει στα εισαγόμενα προϊόντα. Σε μια προσπάθεια αναζήτησης νέων αγορών και ενίσχυσης της παρουσίας σε ήδη υπάρχουσες, η Ενωση Κονσερβοποιών Ελλάδος υλοποιεί προγράμματα προβολής του προϊόντος, με κοινοτική χρηματοδότηση, σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Ρωσία, Ουκρανία), της Ανατολικής Ασίας (Κίνα, Κορέα) και στην Αυστραλία, ενώ βάζει μπροστά σύντομα ανάλογη πρωτοβουλία και στη γειτονική Τουρκία. Φέτος, στις 31 Μαΐου και την 1 Ιουνίου θα φιλοξενηθεί στο Λιτόχωρο Πιερίας το Παγκόσμιο Συνέδριο για το ροδάκινο, με την παρουσία εκπροσώπων μεταποιητικών επιχειρήσεων, αλλά και ροδακινοπαραγωγών από τις μεγαλύτερες παραγωγούς του προϊόντος (ΗΠΑ, Κίνα, Ισπανία, Χιλή, Αργεντινή, Νότιο Αφρική κ.ά.).
ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΑΔΗΣ
