Εξι αλλαγές στην αγορά και στα δικαιώματα του καταναλωτή φέρνει το 2013. Πρόκειται για μεταρρυθμίσεις που αφορούν την απελευθέρωση αγορών με σκοπό την ενίσχυση του ανταγωνισμού και την αποκλιμάκωση των τιμών, την ανακούφιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών αλλά και την ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών από απάτες στην αγορά.
Πιο συγκεκριμένα, η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης ...με νομοθετικές παρεμβάσεις που προώθησε και ισχύουν από την αρχή του έτους ή με νομοσχέδια τα οποία έχει δώσει σε διαβούλευση και θα «τρέξουν» στο πρώτο τρίμηνο του έτους δίνει το δικαίωμα στους καταναλωτές στους οποίους οι επιχειρηματίες δεν εκδίδουν αποδείξεις να αποκτούν χωρίς αντίτιμο προϊόντα και υπηρεσίες, απελευθερώνει τα δίδακτρα των ιδιωτικών σχολείων, παρατείνει για έναν χρόνο το καθεστώς της απαγόρευσης πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία, ρυθμίζει τα δάνεια υπερχρεωμένων νοικοκυριών, απελευθερώνει τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές και φέρνει περισσότερες περιόδους εκπτώσεων.
1 ΝΕΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΣΤΟ ΤΑΜΕΙΟ
Οι πελάτες δεν πληρώνουν εάν δεν πάρουν απόδειξη
Με αγορανομική διάταξη που δημοσιεύτηκε στις 12 Δεκεμβρίου και τίθεται επί της ουσίας σε ισχύ από τις 12 Ιανουαρίου, οι καταναλωτές μπορούν να αποκτούν χωρίς την καταβολή αντιτίμου προϊόν, υπηρεσία ακόμη και γεύμα σε εστιατόριο.
Πότε παίρνει αυτό το θάρρος; Οταν ο επιχειρηματίας δεν εκδίδει απόδειξη για το προϊόν που επέλεξε. Τότε ο πελάτης του μπορεί να πάρει π.χ. το ρούχο, τα παπούτσια, τα τρόφιμα και να φύγει χωρίς να πληρώσει. Το ίδιο ισχύει και με τον καφέ ή το ποτό που θα πιει σε ένα καφέ μπαρ.
Ολες οι επιχειρήσεις λιανικής πώλησης προϊόντων και υπηρεσιών οφείλουν να αναρτήσουν πινακίδα σε εμφανές σημείο του καταστήματος και συγκεκρι- μένα πλησίον του ταμείου συναλλαγής, στην οποία θα αναγράφεται με ευδιάκριτα και κεφαλαία γράμματα η υποχρέωσή τους να εκδίδουν το νόμιμο παραστατικό και το δικαίωμα των καταναλωτών να μην πληρώνουν εάν δεν τους δοθεί η απόδειξη ή το τιμολόγιο. Την υποχρέωση αναγραφής έχουν και τα καταστήματα εστίασης και αναψυχής. Η προαναφερόμενη ένδειξη θα φαίνεται στους τιμοκαταλόγους».
2 ΑΓΟΡΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΥΡΙΑΚΕΣ
Τα νέα ωράρια για τα «μικρά» και «μεγάλα» εμπορικά
Μία αλλαγή που έχει ανάψει «φωτιές» στις τάξεις των εργαζομένων αλλά και των μικρομεσαίων επιχειρηματιών είναι αυτής της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές.
Πιο συγκεκριμένα, η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης με νομοσχέδιο που τροποποιεί τον αγορανομικό κώδικα, επιτρέπει σε επιχειρήσεις με καταστήματα εμβαδού μέχρι 250 τετραγωνικά μέτρα να είναι προαιρετικά ανοιχτά όλες τις Κυριακές του χρόνου. Σε μια προσπάθεια να αποκλείσει τα πολυκαταστήματα και τα οργανωμένα εμπορικά πάρκα και κέντρα βάζει επίσης ως προϋποθέσεις αυτές οι επιχειρήσεις να μην είναι διασυνδεδεμένες με οποιαδήποτε νομική μορφή με «αλυσίδες» αλλά και να μην είναι τύπου «shop in a shop» (κατάστημα σε κατάστημα). Για τους μεγάλους και οργανωμένους της αγοράς δίνει το δικαίωμα της λειτουργίας μόνο επτά Κυριακές ετησίως. Αυτές θα είναι δύο πριν από τα Χριστούγεννα, τέσσερις στις αντίστοιχες εκπτωτικές περιόδους που καθορίζει μέσα από το νομοσχέδιο και μία την Κυριακή των Βαΐων.
Οι Κυριακές των «μικρών» και των «μεγάλων» της αγοράς θα έχουν ωράριο από τις 10 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα, ενώ το υπουργείο προτείνει την καθιέρωση της Δευτέρας ως αργία.
Οι σχετικές διατάξεις είναι σε δημόσια διαβούλευση και η κυβέρνηση αναμένεται να καταλήξει στο τελικό κείμενο μέσα στον Ιανουάριο.
3 Φθηνά χωρίς παρατράγουδα
Καθιερώνονται τέσσερις εκπτωτικές περίοδοι
Το νομοσχέδιο που είναι στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης προβλέπει δύο περιόδους εκπτώσεων. Η χειμερινή θα έχει διάρκεια από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιανουαρίου μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου και η θερινή από τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου μέχρι το τέλος του Αυγούστου. Επίσης, φέρνει δύο δεκαήμερα προσφορών, το πρώτο του Μαΐου και το πρώτο του Νοεμβρίου.
Σήμερα οι προσφορές διάρκειας 10 ημερών είναι ελεύθερες όλο τον χρόνο.
Με την καθιέρωση τεσσάρων εκπτωτικών περιόδων, η κυβέρνηση σκοπεύει στο να περιορίσει τις σεζόν κατά τις οποίες επιτήδειοι μπορούσαν να «φουσκώσουν» τις τιμές και στη συνέχεια στη διάρκεια των εκπτώσεων έκαναν δήθεν μεγάλες μειώσεις τιμών.
4 Ελεύθερα τα δίδακτρα
Οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων δεσμεύτηκαν ότι θα μειώσουν τις τιμές
Με πράξη νομοθετικού περιεχομένου απελευθερώνονται από την 1η Ιανουαρίου τα δίδακτρα στα ιδιωτικά σχολεία. Σκοπός αυτής της ρύθμισης είναι οι επιχειρήσεις να περάσουν στους τιμοκαταλόγους τους τις μειώσεις τιμών που έκαναν κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους. Και φυσικά όχι μόνο αυτές αλλά και όσες προτίθενται να κάνουν το νέο έτος. Με το προηγούμενο καθεστώς της περιορισμένης απελευ- θέρωσης (ελεύθερα τα δίδακτρα στις πρώτες τάξεις του δημοτικού και του γυμνασίου και στο νηπιαγωγείο και πλαφόν με μαθηματικό τύπο στα δί- δακτρα των ενδιάμεσων τάξεων) τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια δεν προχω- ρούσαν σε φανερές μειώσεις τιμών καθώς ανησυχούσαν για νέα απροσδόκητη παρέμβαση του υπουρ- γείου στις τιμές. Οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων δεσμεύτηκαν έναντι της ηγεσίας του υπουργείου Ανά- πτυξης για μειώσεις τιμών στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2013-2014.
5 Πρώτη κατοικία
Παγώνουν μέχρι και τον Δεκέμβριο οι πλειστηριασμοί
Για έναν ακόμη χρόνο το υπουργείο Ανάπτυξης «παγώνει» τους πλειστη- ριασμούς κατοικιών και ακινήτων, υπό προϋποθέσεις, νοικοκυριών και άλλων φυσικών προσώπων που αδυνατούν να είναι συνεπείς στις οικονομικές τους υποχρεώσεις.
Η σκληρή οικονομική κρίση και τα τραγικά περιστατικά των αυτοκτονιών στην Ισπανία όταν απελευθερώθηκαν οι πλειστηριασμοί ώθησαν την κυβέρνηση στο να δώσει για έναν ακόμη χρόνο παράταση στην απαγόρευση των πλειστηριασμών. Αυτή αφορά την πρώτη κατοικία εφόσον δεν ξεπερνά τις 300.000 ευρώ αλλά και τα ακίνητα για οφειλές μέχρι 200.000 ευρώ. Η απαγόρευση των πλειστηριασμών ισχύει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2013.
6 Ανάσα στα νοικοκυριά
Ρύθμιση δανείων σε όσους έχει μειωθεί κατά 35% το εισόδημα
Με νομοσχέδιο που έχει παρουσιάσει η κυβέρνηση και αυτή την περίοδο βρίσκεται στην Ευρ. Επιτροπή για έγκριση προωθείται η ρύθμιση τραπεζικών δανείων ατόμων που έχουν βρεθεί σε δύσκολη οικονομική θέση.
Το νομοσχέδιο μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί. Η διευκόλυνση αφορά μισθωτούς, συνταξιούχους και όσους έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας, οι οποίοι έχουν ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ. Αφορά επίσης ανέργους, πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή/και μόνιμη αναπηρία και πολύτεκνους. Εντάσσονται ενυπόθηκα δάνεια που αφορούν μόνο στην κύρια κατοικία του δανειολήπτη με αντικειμε- νική αξία έως 180.000 ευρώ (200.000 ευρώ για πολύτεκνους). Προϋπόθεση για υπαγωγή στις ρυθμίσεις είναι η μείωση του εισοδήματος κατά 35% από 1.1.2010 η οποία οδήγησε σε ετήσιο οικογενειακό εισόδημα 25.000 ευρώ. Το ίδιο όριο έχει ήδη προσδιοριστεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με ανάλογα οικονομικά προβλήματα (Πορτογαλία). Ετσι στους δανειολήπτες θα χορηγείται περίοδος χάριτος τεσσάρων ετών με επανεξέταση στα δύο έτη κατά τη διάρκεια της οποίας καταβάλλονται μόνο τόκοι υπολογισμένοι με σταθερό επιτόκιο 1,5%. Το ποσό της τοκοπληρωμής δεν θα υπερβαίνει το 30% του φορολογητέου εισοδήματος. Ειδικά για τους ανέργους που έχουν μηδενικά εισοδήματα θα προκύπτει μηδενική δόση. Στην περίπτωση που τερματιστεί η περίοδος ανεργίας τότε επανέρχεται χωρίς επιπτώσεις η μηνιαία καταβολή στα προηγούμενα επίπεδα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ
ckolonas@pegasus.gr
Πηγή: ΕΘΝΟΣ